ในยุคที่ผู้คนหันมาใส่ใจสุขภาพมากขึ้น นอกจากการดูแลตัวเองด้วยการออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์แล้ว สมุนไพร ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ได้รับความนิยม โดยเฉพาะ “ถั่งเช่า” หรือ “ตังถั่งเช่า” (Cordyceps) สมุนไพรจีนโบราณที่เลื่องชื่อเรื่องสรรพคุณอันหลากหลาย แต่หลายคนอาจจะยังสับสนว่าถั่งเช่ามีกี่ชนิด และแต่ละชนิดแตกต่างกันอย่างไร ในประเทศไทยเราคุ้นเคยกับถั่งเช่าหลักๆ อยู่ 2 สายพันธุ์ คือ ถั่งเช่าทิเบต (Cordyceps sinensis) และ ถั่งเช่าสีทอง (Cordyceps militaris) เรามาเจาะลึกความแตกต่างของทั้งสองชนิดกัน
ถั่งเช่าทิเบต สมุนไพรล้ำค่าจากธรรมชาติ
ถั่งเช่าทิเบต (Cordyceps sinensis) หรือที่รู้จักกันในชื่อ “ทองคำแห่งหิมาลัย” เป็นสมุนไพรหายากที่พบได้ในแถบเทือกเขาสูงที่มีอากาศหนาวจัด เช่น จีน ทิเบต และภูฏาน ความพิเศษของถั่งเช่าทิเบตคือเป็น “หนอนผีเสื้อที่กลายเป็นเห็ด” โดยมีส่วนประกอบสำคัญคือ ตัวหนอนของผีเสื้อชนิดหนึ่งและเห็ด ที่เจริญเติบโตบนส่วนหัวของหนอน มีรสชาติเฉพาะตัวที่ขมปนหวานเล็กน้อย สามารถรับประทานได้ทั้งแบบสด หรือนำไปปรุงอาหารก็อร่อย ถั่งเช่าทิเบตได้รับการยอมรับในสรรพคุณอันน่าทึ่งมายาวนาน ได้แก่
- บำรุงการทำงานของไต
- ช่วยฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศ
- อาจช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- อาจช่วยกระตุ้นการทำงานของเม็ดเลือดขาวชนิดเพชฌฆาต ที่มีบทบาทในการต่อสู้กับไวรัสและเซลล์มะเร็ง
- อาจช่วยปรับสมดุลระดับน้ำตาลในเลือด
- อาจช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ชะลอความเสื่อมของเซลล์
ถั่งเช่าสีทอง ผลผลิตจากการเพาะเลี้ยง
ตรงกันข้ามกับถั่งเช่าทิเบต ถั่งเช่าสีทอง (Cordyceps militaris) เป็นเห็ดชนิดหนึ่งที่ มาจากการเพาะเลี้ยงในห้องทดลอง ภายใต้สภาพอากาศเย็นที่ควบคุม ลักษณะภายนอกของถั่งเช่าสีทองคล้ายเห็ดเข็มทอง สีสันสดใส ความแตกต่างที่สำคัญคือ ถั่งเช่าสีทองเป็น เห็ดเพียงอย่างเดียว ไม่มีส่วนประกอบของสัตว์เหมือนถั่งเช่าทิเบต อย่างไรก็ตาม ข้อมูลเกี่ยวกับสรรพคุณของถั่งเช่าสีทองนั้น ยังไม่เป็นที่ชัดเจน และมักมีการนำไปใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร โดยมีการกล่าวอ้างสรรพคุณในการรักษาและป้องกันโรคต่างๆ ซึ่งทาง รศ.นพ.สุรศักดิ์ ได้เคยกล่าวถึงประเด็นนี้ไว้ว่าควรระมัดระวัง
ข้อควรระวังและคำแนะนำในการใช้ถั่งเช่า
การใช้สมุนไพร “ถั่งเช่า” ไม่ว่าจะเป็นชนิดใดก็ตาม ควรใช้อย่างระมัดระวังและในปริมาณที่เหมาะสม เพราะอาจเกิด ผลข้างเคียงเล็กน้อย เช่น ท้องเสีย หรือไม่สบายท้องได้ หากรับประทานมากเกินไป อาจมีอาการคอแห้ง กระหายน้ำ ริมฝีปากแห้ง ปวดท้องคล้ายจุกเสียด ปวดศีรษะ หรือตาพร่ามัวได้ (อาการเหล่านี้ขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล) หากเกิดอาการดังกล่าว ควรพักผ่อน ดื่มน้ำมากๆ และลดปริมาณการใช้สมุนไพรลง หรือหยุดใช้ชั่วคราวจนกว่าอาการจะดีขึ้น
สิ่งสำคัญที่สุดคือ ควรศึกษาข้อมูลและทำความเข้าใจเกี่ยวกับถั่งเช่าอย่างถ่องแท้ ก่อนตัดสินใจใช้ผลิตภัณฑ์ใดๆ และ ปรึกษาแพทย์ เภสัชกร หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพร ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการใช้งานอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดและปลอดภัยต่อสุขภาพของคุณ
สำหรับท่านใดที่กำลังมองหา หรือ ต้องการปรึกษา เกี่ยวกับ สุราจีน รังนกไทย สมุนไพรจีน ถั่งเช่าทิเบต ยาเวชพงศ์โอสถ โสมเกาหลี กระเพาะปลาแห้ง ผู้เขียนขอแนะนำ ร้านยาจีน เยาวราช เป่ยจิน ไบโอ-เฮิร์บ ผู้จัดจำหน่ายรังนกไทยแท้ เกรดพรีเมียม คุณภาพสูง รวมถึงสมุนไพรจีน ยาจีน ร้านขายยาจีนที่กำลังได้รับความนิยมอย่างมากในย่านเยาวราช
